ลิเก เป็นการแสดงของไทย เดิมเป็นการแสดงของแขกที่เข้ามาอยู่ในเมืองไทย และค่อยๆเปลี่ยนแปลงไปตามรสยิยมของไทย การทบทวนกำเนิดและพัฒนาของลิเกไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 และการนำเสนอประวัติของลิเกไทยแห่งยุค ช่วยให้ได้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับศิลปะการแสดงแขนงนี้หลายประการ
1. รสนิยมทางด้านความบันเทิงกับการเปลี่ยนแปลงไปสู่ความทันสมัย
2. การกดบังคับทางวัฒนธรรมจากชนชั้นผู้นำและรัชราชไทย
ลิเกพัฒนามาอย่างอิสระและตกเป็นเป้าหมายทางสายตาและวิพากษ์วิจารย์ของชนชั้นผู้นำมาโดยตลอด เพลงปี่พาทย์ กระบวนการรำและการแต่งกายมาดัดแปลงเป็นของตัวเองผสมผสานให้เป็นเอกลักษณ์ของตน นอกจากนี้ลิเกถือกำเนิดมาจากบทสวดในงานศพ เช่น สวดแขก สดพระมาลัย ลิเกไทยยังคงเอกลักษณ์ของสื่อบันเทิงในเชิงธุรกิจและครองความนิยมของคนดูตามยุค ตามสมัย คนดูเป็นผู็หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยเฉพาะผู้หญิงวัยกลางคนขึ้นไป ผุ้ชมกลุ่มนี้ให้ความสนับสนุนลิเกอย่างเหนียงแน่น ลิเกเป็นศิลปะที่เปิดกว้างพร้อมที่จะปรับเปลี่ยนทั้งรูปแบบและเนื้อหาให้สอดคล้องของตลาด เช่น การแสดงเรื่องใหม่ๆที่ผู้ชมสนใจ ใช้เครื่องแต่งกายที่ทันสมัย หรือปรับเอาการแสดงอื่นๆมาใช้
ลิเก เป็นผลผลิตของความทันสมัยในสังคมไทย ลิเกพัฒนาตัวเองกลายมาเป็นศิลปะการแสดงที่ครองใจชาวบ้านค่อนข้างมากในความเป็นจริง ลิเก มีลักษณะพลวัตและพลังที่พร้อมจะซึมซับการเปลี่ยนแปลงทั้งรูแแบเนื้อหาของการแสดง เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพทางสังคมวัฒนธรรมที่เปลี่ยนไป ลิเกออกจากมหานครไปสู่ต่างจังหวัด จากจังหวัดใหญ่ไปสู่จังหวัดเล็ก ลิเกสะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาของชนชั้นกลางและสามัญชนของคนไทย ไม่มีใครเป็นเจ้าของอย่างแท้จริง ลิเกจึงเป็นสมบัติของส่วนรวมหรือวัฒนธรรมประชาชน
บรรณานุกรม:
สุริยา สมุทคุปติ์, พัฒนา กิติอาษา, และศิลปกิจ ตี่ขันติกุล. แต่งองค์ทรงเครื่อง : "ลิเก" ในวัฒนธรรม
ประชาไทย. นครราชสีมา : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี, 2541.
สุวรรณี อุดมผล และ ชมภุกา หงษ์สุวรรณ. วรรณกรรมการแสดงของไทย. กรุงเทพมหานคร :
ประการพรึก, 2530.
เอนก นาวิกมูล. นาฏกรรมชาวสยาม. กรุงเทพมหานคร : สายธาร, 2545.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น